Szczegóły

Kategoria: Monitor gospodarczy

Opublikowano: 30 styczeń 2014

 Powyższy tytuł jest parafrazą hasła z czasów gierka, kiedy byliśmy podobno jedną z największych potęg gospodarczych. Te czasy wróciły! Według eksperta „Rzeczpospolitej” Polska dorownuje Niemcom pod względem wielkości produkcji przemysłowej. Trudno powiedzieć, skąd on wziął te 25% PKB wypracowywane przez przemysł, skoro według danych za rok 2012 PKB wyniosło 1595 mld zł, z czego na przetwórstwo przemysłowe przypada 243 mld – a więc około 15%. Może chodzi o jakieś statystyczne sztuczki – to nie jest najważniejsze. W tej wypowiedzi najciekawsze wydaje się przekonanie, że dalsze inwestycje zagraniczne warunkują nasz rozwój. Udział podmiotów zagranicznych w naszej gospodarce już jest bardzo duży.

Przychód firm z kapitałem zagranicznym za rok 2012 (według GUS) wyniósł 1247 mld zł, a więc wielkość porównywalną z całym PKB. Gdyby te firmy nie wytwarzały półproduktów (ogólnie – produktów zaliczanych do zużycia pośredniego), to nasza gospodarka wyglądałaby jak kolonia czy obóz pracy.

PKB można policzyć jako sumę wartości dodanej wszystkich gałęzi gospodarki narodowej. Jeśli zsumujemy całą produkcję (a nie tylko wartość dodaną), otrzymamy kwotę 3275mld zł. A więc firmy z kapitałem zagranicznym stanowią więcej niż 1/3 naszej gospodarki! Czy to mało? Weźmy pod uwagę, że w tej reszcie jest nauka i edukacja, służba zdrowia i administracja publiczna – a więc całe obszary, które nie są działają na zasadach rynkowych, a są zdominowane przez podmioty polskie. Z drugiej strony podstawowe dla działalności gospodarczej sektory – takie jak usługi finansowe i telekomunikacja są prawie całkowicie pod kontrolą kapitału zagranicznego.

Podmioty z kapitałem zagranicznym przeważają też w wymianie międzynarodowej. Ich import wyniósł aż 77 mld, eksport 359 mln zł. Natomiast nakłady na środki trwałe: 79 mld zł. Cały eksport polski wyniósł 142 mld euro, czyli około 600mld zł.

Więcej danych dotyczących PKB za rok 2012 pokazuje poniższa tabelka:

Dokładniejsze analizy musiałyby uwzględniać wielkość udziałów zagranicznych w poszczególnych podmiotach, podział na branże i usytuowanie tych podmiotów w łańcuchu produkcji (czy ich produkcja podlega zużyciu wewnętrznemu). Gdyby przyjąć, że są to podmioty z dominacją obcego kapitału, produkujące w przeważającej części na rynek detaliczny lub eksport, należałoby uznać Polskę za kraj w pełni skolonizowany. Tak na szczęście (jeszcze) nie jest.

Niemniej już te pobieżne dane wyjaśniają zagadkę, którą tak lubią publicyści: dlaczego społeczeństwo nie odczuwa wzrostu gospodarczego?

To nie społeczeństwu ma być lepiej, tylko inwestorom.

Szczegóły

Kategoria: Monitor gospodarczy

Opublikowano: 29 styczeń 2014

Rząd postanowił, że Lasy Państwowe wesprą budżet w tym roku kwotą 800 mln zł. Budzi to wiele kontrowersji (które opisuje w swych tekstach poseł Kuzmiuk).

Najbardziej zdumiewa użyta przez premiera argumentacja: nie może być - jego zdaniem - „państwa w państwie”. Lasy Państwowe nie są strukturą polityczną i nic nie wiadomo o ich wpływie na politykę. Są samodzielną strukturą gospodarczą, która doskonale sobie radzi, pełniąc przy okazji bardzo ważną rolę dla zrównoważonego rozwoju prowincjonalnych regionów kraju. W informatyce stosuje się taką użyteczną regułę: jeśli coś dobrze działa, to nie ruszaj. Były szef Kongresu Liberałów uważa, że jeśli coś dobrze działa samodzielnie, to rząd musi mieć w tym udział!

Szczególnie niepokojące są zarzuty, że rząd chce osłabić celowo Lasy Państwowe przed 2016 rokiem – kiedy skończą się ograniczenia w obrocie ziemią (w tym leśną). Uderzenie w przedsiębiorstwo o tak wielkim znaczeniu dla społeczności lokalnych współgra też z polityką metropolizacji i z pewnością doprowadzi do pogłębiania dysproporcji w rozwoju kraju.

Czytaj więcej: Lasy Państwowe

Szczegóły

Kategoria: Monitor gospodarczy

Opublikowano: 29 styczeń 2014

Sytuacja ekonomiczna Ukrainy jest trudna. Rząd musiał organizować dodatkową sprzedaż obligacji z powodu braku popytu. Rosyjska pomoc zaoferowana pod warunkiem, że Kijów zrezygnuje ze współpracy z UE przewiduje przyznanie Ukrainie 15mld dolarów pożyczki i obniżenie ceny gazu o 33%,. Wczoraj po szczycie UE-Rosja Putin na pytanie o tą pożyczkę odparł, że nie cofnie jej po dojściu opozycji do władzy, ale jeśli dojdzie do stowarzyszenia UE z Ukrainą, to preferencyjne traktowanie jej przez Rosję nie będzie możliwe do utrzymania. Więc o 33% zniżki na gaz mogą zapomnieć. Natomiast realizacja pożyczki polega na wykupie ukraińskich obligacji i można to różnie traktować – zależnie od sytuacji. Rosja już kupiła 3mld na 5% - to jest o połowę mniej niż cena rynkowa. Więc można to zupełnie swobodnie nazwać preferencjami,

Tak samo zrozumieli to dziennikarze Bloommberga, informując: Prezydent Władimir Putin powiedział dziennikarzom po spotkaniu z przywódcami Unii Europejskiej, że Rosja będzie kontynuować 15-to miliardowy pakiet pomocowy dla Ukrainy, nawet jeśli opozycja dojdzie do władzy, dopóki nowy rząd będzie prowadził politykę gospodarczą uzgodnioną przez obie strony.

Podawane przez Putina argumenty ekonomiczne były trudne do podważenia (nikt zresztą tego nie próbował). Ewentualne stowarzyszenie UE z Ukrainą rodzi niewątpliwie problemy. Na przykład umożliwiłoby unijnym firmom wchodzenie na rynek rosyjski na preferencyjnych warunkach uzgodnionych między Rosją a Ukrainą.

Czytaj więcej: Ekonomiczne skutki ukraińskich protestów

Szczegóły

Kategoria: Monitor gospodarczy

Opublikowano: 28 styczeń 2014

Do niedawna areną protestów przeciw pogłębiającym się nierównościom było głównie Wall Street, a protesty były skierowane przeciw bankierom. Teraz obiektem ataku stały się spółki technologiczne z Doliny Krzemowej. Poszło o autobusy Google i Twittera, które dowożą pracowników tych spółek do pracy. Ludzi oburzało to, że autobusy korzystają z infrastruktury miejskiej, nie płacąc za to. Doszło do kilku ataków (w jednym z autobusów wybito szybę).

Istnieją jednak głębsze przyczyny tych protestów. Coraz większa ilość milionerów z dot-com'ów sprawia, że ceny nieruchomości rosną niebotycznie. Nawet osoby mające dobrą pracę nie stać na zakup domu. Przeciętna cena domów w San Francisco wynosi $813tys. Nic więc dziwnego, że w tym bogatym mieście nie brakuje bezdomnych.

Pomimo, że w San Francisco jest rekordowo niskie bezrobocie (około 4% - połowę mniej niż w Nowym Jorku), mieszkańcy nie dostrzegają związku tego faktu z działalnością firm takich jak Facebook i Twitter. Są one bowiem całkowicie izolowane z lokalnego rynku. O stopniu oderwania od rzeczywistości może świadczyć fakt, że jeden z „uciśnionych” miliarderów porównał wybitą szybę w autobusie Google do „kryształowej nocy” w nazistowskich Niemczech 1938 roku

Wskutek protestów grupa spółek technologicznych zgodziła się zapłacić miastu opłaty za korzystanie z przystanków autobusowych. Google uruchomił swój prom, którym dojeżdżają pracownicy, którzy mieszkają w pobliżu zatoki. Podobne plany ma Facebook.

Szczegóły

Kategoria: Monitor gospodarczy

Opublikowano: 28 styczeń 2014

Firma Apple przedstawiła „rekordowe wyniki” za rok 2013. Jak zauważa „Puls Biznesu”: Choć wyniki Apple wyglądają co najmniej dobrze, jednak rynek liczył na więcej co znalazło odzwierciedlenie wpierw w lekkim wahaniu notowań akcji spółki w handlu posesyjnym, a później mocniejszej korekcie. Sięgnęła ona ponad 8 proc.

Do nieznośnej maniery traktowania giełdy jako świadomej osoby, doszło prezentowanie go jako osoby bezmyślnej, kierującej się własnym chciejstwem.

Głębszą analizę sytuacji można znaleźć w artykule Businessinsider. W raporcie Apple niepokoi spadek dynamiki sprzedaży – zarówno iPhone jak i iPodów. Ilość sprzedanych sztuk tych urządzeń była dużo mniejsza, niż się spodziewano. Inwestorzy znaleźli w tych danych potwierdzenie opinii, że Apple wojnę z Samsungiem przegrywa. Prezes Apple skomentował te dane, zwracając uwagę na dwa istotne czynniki: znaczący wzrost sprzedaży poza USA (w Europie Wschodniej aż 115%) oraz zmiany zasad sprzedaży w USA (wydłużenie okresu uprawniającego do wymiany telefonu).

Poniższy wykres pokazuje dochody kwartalne w rozbiciu na poszczególne produkty